Γράφει ο Βασίλης Πανίδης
Σχεδόν καθημερινά βομβαρδιζόμαστε στην κυριολεξία με ειδήσεις και σχόλια γύρω από το ύψος των συντάξεων!
Η περαιτέρω μείωση τους αποτελεί θέμα μείζονος ενδιαφέροντος και αυτό είναι πολύ φυσικό, αφού από αυτές συντηρούνται όχι μόνον τα τρία σχεδόν εκατομμύρια των συνταξιούχων στη χώρα μας, άλλα και όσοι υποστηρίζονται οικονομικά από αυτούς, που δεν είναι λίγοι.
Αυτό βέβαια δημιουργεί ένα πρόσφορο πεδίο για λαϊκισμό, καθώς πολιτικοί κάθε απόχρωσης και ιδιαίτερα αυτοί των κομμάτων εξουσίας, εκμεταλλεύονται την κατάσταση για να πλειοδοτήσουν σε έναν άτυπο συναγωνισμό ”κοινωνικής ευαισθησίας”!
Όποιος βρίσκεται πιο κοντά στη ”συμπαθή” κοινωνική ομάδα των συνταξιούχων γίνεται πιο αρεστός και προσδοκά μεγαλύτερα πολιτικά οφέλη.
Γιατί όμως κάποιος να θέλει το κακό των συνταξιούχων?
Γιατί αφού σαν κοινωνία αναγνωρίζουμε την ανάγκη να μπορούμε να προσφέρουμε μια αξιοπρεπή διαβίωση στην τρίτη ηλικία, εμείς συζητάμε πόσο θα περικοπούν οι συντάξεις και όχι πώς θα μείνουν σταθερές η και πώς θα αυξηθούν?
Και γιατί δηλαδή να μην τις διπλασιάσουμε;
Ποιες είναι οι αλήθειες που κρύβονται πίσω από τη χαριτωμένη κατά τα άλλα διάθεση του πολιτικού και μιντιακού συστήματος να χρυσώσουν το χάπι στους συνταξιούχους – ψηφοφόρους;
Μια πρώτη προσέγγιση που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα το θέμα, είναι η διάκριση των ασφαλιστικών συστημάτων σε ”κεφαλαιοποιητικό” και ”αναδιανεμητικό”.
Στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα, που είναι αυτό που εφαρμόζουν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, ο κάθε ασφαλιζόμενος έχει τον προσωπικό του λογ/μό και το ύψος της σύνταξης που θα πάρει εξαρτάται από τις προσωπικές του εισφορές.
Στην περίπτωση των δημοσίων ταμείων, το σύστημα που εφαρμόζεται είναι το αναδιανεμητικό.
Βασισμένο στην περίφημη αρχή της ”αλληλεγγύης των γενεών”, τα χρήματα που παίρνουν οι συνταξιούχοι προέρχονται από τις εισφορές των εργαζομένων την εκάστοτε χρονική στιγμή, τα κεφάλαια δηλαδή αντλούνται από τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας και αναδιανέμονται στους συνταξιούχους.
Οι εργαζόμενοι με τη σειρά τους προσδοκούν να συμβεί κάτι αντίστοιχο στους ίδιους, όταν έρθει η σειρά τους να συνταξιοδοτηθούν!
Καταλαβαίνει κάνεις εύκολα, ότι η αναλογία εργαζόμενοι/συνταξιούχοι είναι θεμελιώδους σημασίας για τη βιωσιμότητα αυτού του συστήματος!
Πράγματι, κάποτε η αναλογία 11/1 δικαιολογούσε τον όρο ”αλληλεγγύη των γενεών”..
Ωστόσο, οι δημογραφικές εξελίξεις στον δυτικό κόσμο και στη χώρα μας, όπως η μεγάλη αύξηση του μέσου προσδόκιμου ζωής και η υπογεννητικότητα έχουν επιδράσει δραματικά σε αυτή την αναλογία.
Με όριο ασφαλείας το 4/1, στη χώρα μας αυτή τη στιγμή, λόγω και της υψηλής ανεργίας, αντιστοιχεί σχεδόν ένας εργαζόμενος προς ένα συνταξιούχο!
Άρα κάθε εργαζόμενος θα πρέπει να χρηματοδοτεί με τις εισφορές του μια σύνταξη, πράγμα αδιανόητο, ιδιαίτερα με μισθούς των 500 ευρώ!
Σαν αποτέλεσμα, ενώ η συνολική ετήσια συνταξιοδοτική δαπάνη πάρα τις μειώσεις των τελευταίων χρόνων δεν έχει πέσει κάτω από τα 26 δις ευρώ, οι συνολικές εισφορές δεν ξεπερνούν τα 12!
Η διαφορά καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό και αφού τα δανεικά πλέον τελείωσαν, καλούνται να την καταβάλλουν οι πολίτες μέσω της εξοντωτικής υπερφορολόγησης!
Η υπερφορολόγηση οδηγεί σε κλείσιμο επιχειρήσεων, αύξηση της ανεργίας, φυγή των νέων στο εξωτερικό και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται..
Ο δείκτης γήρανσης στη χωρά μας έχει φτάσει στο 3, δηλαδή σήμερα αναλογούν τρία άτομα άνω των 65 σε κάθε νέο κάτω των 14!
Ο δε δείκτης γεννητικότητας, ο αριθμός δηλαδή των παιδιών ανά ζευγάρι, που θα έπρεπε να βρίσκεται στο 2 για να ανανεώνεται φυσιολογικά ο πληθυσμός, στην Ελλάδα είναι 1.3, πιο κάτω από το ήδη πολύ χαμηλό 1.5, που είναι ο μ.ο. στην ΕΕ!
Δυστυχώς οι τάσεις δείχνουν επιδείνωση της κατάστασης!
Ενώ σήμερα η συνταξιοδοτική δαπάνη αντιστοιχεί στο 15% περίπου του Ελληνικού ΑΕΠ, μια από τις υψηλότερες αναλογίες στην ΕΕ, σε μερικά χρόνια προβλέπεται να εκτιναχθεί στο 25%!!!
Δηλαδή από το σύνολο όσων παράγει η Ελληνική Οικονομία, το ένα τέταρτο θα πηγαίνει στις συντάξεις!
Η εικόνα βεβαία είναι άκρως ανησυχητική για όλη την ΕΕ, αφού μέχρι το 2050 τα άτομα άνω των 80 προβλέπεται να αποτελούν το 11.1% του συνολικού πληθυσμού!
Η Γηραιά Ήπειρος θα είναι γηραιά, όνομα και πράγμα!
Τουλάχιστον, οι περισσότερες χώρες έχουν διαγνώσει το πρόβλημα και έχουν πάρει οδυνηρά αλλά αναγκαία μέτρα, που περιλαμβάνουν αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης και, συνεπακόλουθα, μείωση των συντάξεων, παράλληλα με τη σταδιακή μετατροπή του συστήματος σε κεφαλαιοποιητικό.
Στόχος δεν είναι να εξανεμιστούν, αλλά να περισωθούν οι συντάξεις, γιατί αν καταρρεύσει η παραγωγική οικονομία, πολύ απλά δε θα υπάρχουν συντάξεις!
Στη χώρα μας βέβαια, το πολιτικό κόστος είναι μια έννοια πιο σημαντική από την επιβίωση..
Το ρεύμα μας οδηγεί με ταχύτητα στον καταρράκτη και αντί να κάνουμε κουπί με όλες μας τις δυνάμεις προς την αντίθετη κατεύθυνση, εμείς κοιμόμαστε μέσα στη βάρκα..
Έχουμε αναγάγει το στρουθοκαμηλισμό σε επιστήμη και πάμε για ντοκτορά!
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΙΔΗΣ, MBA
Ασφαλιστικός Πράκτορας
Επιθεωρητής Ανάπτυξης Δικτύου IONIOS BROKERS
Πρόεδρος ΠΟ Κεντρ. Μακεδονίας ”Δημιουργίας, ξανά!”
MEDIA